Wat is het?
Een hernia nuclei pulposi (HNP, kortweg hernia) is een uitstulping van een tussenwervelschijf die een zenuw beknelt die naar de arm (of naar het been) loopt. Een hernia komt soms in de nek voor (vaker in de lage rug).

Waar heb je last van?
De voornaamste klacht is uitstralende pijn in de arm, meestal tot in de hand. De pijn ontstaat meestal in korte tijd, vaak zonder duidelijke aanleiding, soms plotseling, bijvoorbeeld bij tillen. De uitstralende pijn in de arm is erger dan de nekpijn. Vaak zijn er ook tintelingen of een doof gevoel in een deel van de arm of hand. De pijn neemt vaak toe bij hoesten en persen. Soms geeft liggen verlichting van de pijn. 

Wat is de oorzaak?
De tussenwervelschijf bestaat uit een elastische ring en een zachte binnenkant. Door een verticale houding ontstaat druk op de elastische ring. Door verslapping daarvan kan de zachte binnenkant gaan uitpuilen en afknelling van een zenuw die in de buurt loopt, veroorzaken. Hernia's komen meestal voor op een leeftijd tussen 25 en 50 jaar, vaker bij mannen, maar hernia's kunnen optreden vanaf de adolscentie tot de bejaarde leeftijd.

Hoe wordt de diagnose gesteld?
Op grond van de klachten alleen is de diagnose meestal al duidelijk. Met bepaalde tests bij het lichamelijk onderzoek kan zenuwprikkeling met meer zekerheid vastgesteld worden. Om te bepalen welke zenuw bekneld zit, is de route van de uitstralende pijn in de arm belangrijk. Verder kijkt de arts naar spierkracht, de reflexen en het gevoel van de huid. Een hernia is te zien op een MRI-scan.

Wat kun je eraan doen?

De pijn in de arm wordt minder als de druk op de zenuw vermindert. De uitpuilende tussenwervelschijf zal moeten slinken, wat bijna altijd spontaan gebeurt.

In de eerste weken moet de nek zo min mogelijk worden belast, maar bedrust is niet nodig. U moet luisteren naar uw lichaam, houdingen afwisselen en gewoon in beweging blijven.

Pijnstillers helpen om deze periode te overbruggen.

Fysiotherapie kan ondersteunend zijn,  maar fysiotherapie kan niet garanderen dat de pijn overgaat. Soms is dragen van een halfharde halskraag enkele uren overdag prettig.  Het zorgt echter niet dat de pijn eerder verdwenen is. 

Bij ongeveer 80-90% van de mensen treedt vanzelf goed herstel op in een periode van twee tot drie maanden. Na 6 maanden zijn zelfs nog meer mensen blijvend hersteld.

Een operatie is te overwegen bij blijvende pijnklachten in de arm, meestal langer dan 3 maanden. Deze keuze voor operatie moet U zelf maken, het hangt af van uw persoonlijke omstandigheden en hoe erg U de pijn ervaart. 

In sommige specifieke situaties is operatie in een eerdere fase zinvol of noodzakelijk.